Een gids voor het werken met een omgevingsadviesraad bij projecten voor duurzame opwek op land.
Wat is een omgevingsadviesraad?
Met een omgevingsadviesraad geef je bewoners, ondernemers en andere belanghebbenden een vaste plek aan tafel. In open gesprekken werken ze samen aan betere plannen en duidelijke afspraken over de omgeving. Dit bevordert begrip, vermindert harde confrontaties en verhoogt de democratische legitimiteit van besluiten. Idealiter bestaat de OAR uit maximaal 20 mensen die verschillende belangen vertegenwoordigen: omwonenden, ondernemers, maatschappelijke organisaties, initiatiefnemers en het bevoegd gezag.
Doel
Een omgevingsadviesraad (OAR) zorgt dat alle belangen rondom een energieproject aan bod komen. In open gesprekken zoeken deelnemers samen naar oplossingen die voor iedereen werkbaar zijn. De raad kan afspraken vastleggen in een omgevingsovereenkomst, bijvoorbeeld over hinderbeperking of financiële regelingen voor de omgeving.
Doelgroep
Gemeenten, provincies, initiatiefnemers van energieprojecten, bewoners, ondernemers en maatschappelijke organisaties.
Waarom een omgevingsadviesraad?
Een omgevingsadviesraad brengt omwonenden, initiatiefnemers, overheid en maatschappelijke organisaties bij elkaar aan tafel. De overheid neemt idealiter de regie, zodat de OAR als neutraal wordt ervaren. Een onafhankelijke voorzitter leidt de gesprekken, een secretaris bewaakt het proces en een procesbegeleider ondersteunt de deelnemers.
De OAR start zo vroeg mogelijk in het traject, liefst nog vóór de vergunningverlening. Zo kunnen omwonenden en andere belanghebbenden invloed uitoefenen op de plannen zolang er nog ruimte is voor aanpassing.
Elke belangengroep organiseert vooraf een eigen overleg – vaak een bewonersplatform – om standpunten af te stemmen. In de OAR worden die standpunten gedeeld en besproken. Experts worden uitgenodigd voor kennissessies, zodat alle deelnemers over dezelfde informatie beschikken.
Het overleg kan leiden tot gezamenlijke afspraken over onder meer:
- aanpassing van plannen om overlast te beperken
- een gebiedsfonds of burenregeling
- afspraken over communicatie en monitoring
De afspraken zijn niet juridisch bindend, maar kunnen worden opgenomen in vergunningen of civiele overeenkomsten.
Het handboek is Het is een uitgave van het Nederlands Platform Burgerparticipatie en Overheidsbeleid (NPBO) en het Nationaal Programma Regionale Energiestrategie (NP RES).